W nawiązaniu i uzupełnieniu do wcześniejszego komunikatu oraz zgodnie z wiadomością otrzymaną z IRU w Genewie informujemy, iż w dniu 1.06.2012 r. weszły w życie przepisy nowego kodeksu celnego na Ukrainie. Poniżej przekazujemy najważniejsze zasady, które powinny być brane pod uwagę podczas transportów realizowanych na / przez Ukrainę.


1. Zasady dotyczące tranzytu celnego:

a) termin na zrealizowanie tranzytu w transporcie drogowym może być określony na 10 lub 5 dni - kiedy towar jest przemieszczany na obszarze tego samego urzędu celnego (art. 95 kodeksu celnego). Kiedy towar nie może być dostarczony do urzędu w wyznaczonym terminie (wypadek drogowy, siła wyższa) przewoźnik może wyładować towar w innym miejscu. Jednakże jego obowiązkiem jest zabezpieczenie towaru i poinformowanie najbliższego urzędu celnego - art. 192,

b) przeładunek towaru będącego pod dozorem celnym z jednego pojazdu na drugi powinien być dokonany po uzyskaniu zgody władz celnych - art. 96. Każde odrzucenie prośby powinno być przekazane przewoźnikowi w formie pisemnej lub elektronicznej,

c) wymiana pojazdu lub kierowcy - podczas wykonywania transportu, przewoźnik ma prawo wymienić pojazd (bez przeładunku towaru) lub kierowcy, po uprzednim przesłaniu powiadomienia do urzędu celnego przeznaczenia -  art. 96.5. 191.1.2 i 191.1.3. To powiadomienie powinno zawierać przyczynę dokonania wymiany i może być przesłane pocztą, mailem lub faksem do urzędu celnego przeznaczenia. Regionalny urząd celny prześle następnie taką informację do właściwego posterunku celnego. Dane kontaktowe do regionalnych urzędów celnych są dostępne w załączniku nr 1 do niniejszego komunikatu, można je również uzyskać ze strony internetowej władz celnych Ukrainy: http://www.customs.gov.ua poprzez kliknięcie na mapie Ukrainy właściwego regionu. Zalecane jest, aby się upewnić, że władze celne otrzymały informację,

d) rozładunek towaru - w przypadku, gdy towar nie został umieszczony przez właściwą osobę w kolejnym reżimie celnym w ciągu 3 dni, przewoźnik może, po upoważnieniu przez władze celne, do złożenia towaru w magazynie celnym. Właściciel towaru poniesie związane z tym koszty - art. 191.1.4,

e) zgodność danych dotyczących ilości opakowań, znaków, ilości towaru, aktualnej kondycji towaru i jego spakowania powinny być sprawdzone przez przewoźnika w momencie przejęcia towaru. Jeśli przewoźnik nie ma możliwości, aby przeprowadzić weryfikację towaru powinien umieścić odpowiedni wpis w CMR - art. 191.2,

f) formalności celne powinny być przeprowadzone przez administrację celną w ciągu czterech godzin roboczych od momentu, kiedy towar, pojazd wraz z dokumentami zostały przedstawione władzom celnym - art. 255. Każde odrzucenie dokonania formalności przez cło powinno być przekazane przez urząd celny przewoźnikowi w formie pisemnej w ciągu tych samych czterech godzin roboczych. Powinno zawierać zarówno przyczynę odmowy jak i wskazanie, jakie formalności powinny być wypełnione,

g) konwój celny - nie jest dłużej przewidziany przez nowy kodeks celny jako środek do zabezpieczenia tranzytu. Aby zabezpieczyć transport w procedurze TIR, jedynym środkiem zabezpieczającym zobowiązania tranzytowe jest gwarancja finansowa, włącznie ze złożeniem depozytu - art. 309,

h) zgodnie z art. 316, gwarancja TIR może być wykorzystana do transportu towarów (poza alkoholem i papierosami) do urzędów celnych na Ukrainie.
Jednocześnie zgodnie z Konwencją TIR towarami, które nie są objęte zabezpieczeniem TIR są: papierosy (kod: 24.02.10, 24.02.20 i 24.03.10) oraz alkohol (kod: 22.07.10 i 22.08). Pozostałe artykuły alkoholowe i tytoń mogą być przewożone w procedurze TIR.

i) wymóg powiadomienia urzędu celnego (tzw. wcześniejsze powiadomienie) w odniesieniu to towarów przewożonych przez granicę ukraińską jest zawarty w art. 194. Tak, jak poprzednio powinno to być dokonane przez importera towaru do właściwego urzędu przeznaczenia i musi być dostępne dla urzędu celnego znajdującego się na granicy zanim zgłosi się tam przewoźnik. Wymóg ten nie odnosi się do towarów przewożonych w tranzycie przez Ukrainę.


2. Zasady dotyczące odpowiedzialności przewoźnika w przypadku naruszeń celnych:

a) nowy kodeks celny Ukrainy określa dwa typy odpowiedzialności przewoźnika. Zgodnie z art. 193, przewoźnik może być pociągnięty do odpowiedzialności administracyjnej w przypadku nie respektowania obowiązków tranzytowych i wyznaczonych procedur. W przypadku nie dostarczenia  lub zagubienia towaru, przewoźnik zobowiązany jest do opłacenia należności celno-podatkowych. Niedotrzymanie czasu na tranzyt nie skutkuje koniecznością zapłaty należności celnych.

b) przewoźnik będzie zwolniony z odpowiedzialności zapłaty długu celnego, kiedy towar został zniszczony lub bezpowrotnie uszkodzony w wyniku wypadku lub siły wyższej, oraz kiedy jest on w stanie udowodnić okoliczności zdarzenia - art. 193.3 i 460.1,

c) przewoźnik będzie odpowiedzialny za ukrycie towaru, jeśli podczas kontroli celnej zostanie stwierdzone, że przedstawił on niewłaściwe dane w dokumentach wyłącznie w przypadkach, kiedy dane te odnoszą się do ilości opakowań, ich znaków i numerów, i kiedy przewoźnik nie miał możliwości dokonania weryfikacji i nie umieścił odpowiedniej adnotacji w CMR.


3. Zasady dotyczące naruszeń i sankcji przewidzianych przez nowy kodeks celny:

a) art. 469.3 - zwolnienie lub utrata towaru poddanego kontroli celnej zanim formalności celne zostaną dokonane - kara 17 000 UAH (ok. 1 700 EUR),

b) art.  470 - przekroczenie czasu na tranzyt określonego przez art. 96 kodeksu celnego:
- poniżej 1 dnia - kara 170 UAH (ok. 16 EUR);
- ponowne nie dotrzymanie czasu tranzytu lub przekroczenie czasu od 1 do 10 dni -  kara 3 400 UAH (ok. 333 EUR);
- opóźnienie dłuższe niż 10 dni, jak również utrata towaru, pojazdu i dokumentów przed kontrolą celną - kara 8 500 UAH (ok. 833 EUR),

c) art. 483 - przemieszczanie towaru przez granicę Ukrainy bez kontroli celnej poprzez wykorzystanie specjalnych ukrytych przestrzeni lub innych środków lub poprzez nadanie innego wyglądu towarom, lub przedstawienie władzom celnym fałszywych dokumentów zawierających fałszywe dane o towarze skutkuje karą równą 100% wartości towaru, jak również konfiskatą towaru i pojazdu ze specjalnymi przestrzeniami służącymi do ukrycia towaru podczas transportu. Ponowne naruszenie skutkuje nałożeniem kary w wysokości 200% wartości towaru oraz konfiskatą towaru i pojazdu posiadającego specjalną przestrzeń służącą do ukrycia towaru.

Opracowanie: ZMPD/DTIR/ARU

Komunikat z dnia 19.12.2012 r.